Χρόνια πολλά και ευτυχισμένο το 2014

Σαράντα χρόνια μετά / Από την ελπίδα στην απόγνωση

                                        (Πολυτεχνείο Νοέμβρης 1973)

 Σπασμοί ταράζουν το σώμα της προσδοκίας

Τόσα χρόνια   διαψεύσεων

Γκρεμισμένων πιστεύω

Διάχυτης αβεβαιότητας

Διαθλωμένων βλεμμάτων

Δύσοσμων συνενοχών

Στην αρχή δισταχτικά

Στο τέλος αχαλίνωτα

Η ελπίδα που δεν γίνηκε αληθινή

Η επέλαση της βαρβαρότητας

Η απενοχοποίηση της διαφθοράς

Χωρίς μάχες να δοθούν

Τα μέτωπα κατέρρευσαν

Οι κλειδαριές ανοίχτηκαν

Απ’ τους ευλύγιστους δρώντες

- Κι οι αγνοί αμετανόητοι

Απόντες

Κουρνιαχτός καλά κρυμμένος

Στην απελπισία

Έφαγε σιγά - σιγά το σαράκι την περηφάνια τους

Σιωπηλοί κι απεγνωσμένοι

Χωρίς τις μεγάλες ψευδαισθήσεις -

Κι ήλθαν πάλι δύσκολοι καιροί

Στενόχωρα χρόνια

Κι οι ευλύγιστοι δρώντες

Πάλι παρόντες

Διαχειρίζονται την παρακμή

Ξεκοκαλίζουν το κουφάρι της ζωής

Γελώντας μας κατάμουτρα

Σχεδόν χωρίς αντίσταση.

Δεν έχει τέλος η θλίψη

Κι η βία της απελπισίας

Με το ανάθεμα πάνω σε δικαίους και αδίκους

Και την οργή της αλλαγής ακόμη βαθιά κρυμμένη.

ΒΥΡΩΝ ΛΕΟΝΤΑΡΗΣ “Αγριομυρίκη εν τη ερήμω…”

Αγριομυρίκη εν τη ερήμω
επικατάρατος εν γη αλμυρά. . .
Έτσι το θέλησα και μη ρωτάς
Κι αν τώρα θλίβομαι είναι που σ’ αφήνω

στους πέντε δρόμους δίχως να ’χω πει
για σένα όσα σου άξιζαν και δίχως
να σε δοξάσει ένας μου στίχος
Τόσο βαθιά τόσο πολύ

σε σώπασα μέσ’ στη ζωή μου
Δεν ήτανε για να φανερωθεί
ούτε με ουράνια λόγια να ειπωθεί
αυτό το μυστικό που ήσουν κι ήμουν

Σε όσους με ποιήματα τα αισθήματα μετρούν
τι θα ’χεις από μένα να τους δείξεις;
Μια τέτοια αγάπη. . . δίχως αποδείξεις. . .
Και ποιος αυτός ο Βέρνερ Λέιο θα ρωτούν

Με τι καρδιά με τι πνοή είχα πάρει
τή ζωή. . . Μα δεν την άλλαξα· ούτε εσύ
Γι’ αυτό λοιπόν «χαμένη υπόθεση»
ο ποιητής Βύρωνας Λεοντάρης

Εν γη αλμυρά, 1996

Εν μεγάλη Eλληνική αποικία, 200 π.X.

Ότι τα πράγματα δεν βαίνουν κατ’ ευχήν στην Aποικία δεν μέν’ η ελαχίστη αμφιβολία, και μ’ όλο που οπωσούν τραβούμ’ εμπρός, ίσως, καθώς νομίζουν ουκ ολίγοι, να έφθασε ο καιρός να φέρουμε Πολιτικό Aναμορφωτή. Όμως το πρόσκομμα κ’ η δυσκολία είναι που κάμνουνε μια ιστορία μεγάλη κάθε πράγμα οι Aναμορφωταί αυτοί. (Ευτύχημα θα ήταν αν ποτέ δεν τους χρειάζονταν κανείς.) Για κάθε τι, για το παραμικρό ρωτούνε κ’ εξετάζουν, κ’ ευθύς στον νου τους ριζικές μεταρρυθμίσεις βάζουν, με την απαίτησι να εκτελεσθούν άνευ αναβολής. Έχουνε και μια κλίσι στες θυσίες. Παραιτηθείτε από την κτήσιν σας εκείνη· η κατοχή σας είν’ επισφαλής: η τέτοιες κτήσεις ακριβώς βλάπτουν τες Aποικίες. Παραιτηθείτε από την πρόσοδον αυτή, κι από την άλληνα την συναφή, κι από την τρίτη τούτην: ως συνέπεια φυσική· είναι μεν ουσιώδεις, αλλά τί να γίνει; σας δημιουργούν μια επιβλαβή ευθύνη. Κι όσο στον έλεγχό τους προχωρούνε, βρίσκουν και βρίσκουν περιττά, και να παυθούν ζητούνε· πράγματα που όμως δύσκολα τα καταργεί κανείς. Κι όταν, με το καλό, τελειώσουνε την εργασία, κι ορίσαντες και περικόψαντες το παν λεπτομερώς, απέλθουν, παίρνοντας και την δικαία μισθοδοσία, να δούμε τι απομένει πια, μετά τόση δεινότητα χειρουργική.— Ίσως δεν έφθασεν ακόμη ο καιρός. Να μη βιαζόμεθα· είν’ επικίνδυνον πράγμα η βία. Τα πρόωρα μέτρα φέρνουν μεταμέλεια. Έχει άτοπα πολλά, βεβαίως και δυστυχώς, η Aποικία. Όμως υπάρχει τι το ανθρώπινον χωρίς ατέλεια; Και τέλος πάντων, να, τραβούμ’ εμπρός.

(Από τα Ποιήματα 1897-1933, Ίκαρος 1984)

Ένα πετυχημένο ποίημα

Να γράψεις ένα πετυχημένο ποίημα
δεν σημαίνει απαραίτητα
πως είσαι
κάτι παραπάνω από τους άλλους.

Ούτε
άμα γράψεις ένα πετυχημένο ποίημα
σημαίνει αναγκαστικά
πως έχεις κότσια

Κότσια έχουν
οι πυροτεχνουργοί
οι εργολάβοι κηδειών
κι οι ακροβάτες.

Να γράψεις ένα πετυχημάνο ποίημα
σημαίνει μόνο αυτό:

Σφραγίζεις τέλεια ένα χαλασμένο δόντι.

Δηλαδή
κλείνεις με κάτι στερεό
τον άδειο χώρο
που είχε καταλάβει ο πόνος.

Κική Δημουλά "Θα ζήσουμε χειρότερα απ' ό,τι στη Χούντα"

 Τι δήλωσε η Ελληνίδα ποιήτρια σε συνέντευξη που παραχώρησε στην International Herald Tribune Η Κική Δημουλά φιλοξενείται στο εξώφυλλο της International Herald Tribune, την παγκόσμια, έντυπη έκδοση των New York Times. Αφορμή για το αφιέρωμα ...
στην Ελληνίδα ποιήτρια είναι η έκδοση ποιημάτων της στα αγγλικά από το πανεπιστήμιο Yale. "Σκοτάδι και χάος" Όταν ο δημοσιογράφος της ζήτησε, μεταξύ άλλων, να περιγράψει την κατάσταση στην Ελλάδα, η 81χρονη ποιήτρια είπε χαρακτηριστικά: "Σκοτάδι και χάος". "Η κ. Δημουλά μπορεί να έχει μια τάση προς τη δραματοποίηση αλλά οι λέξεις της είναι πάντα διαλεγμένες σωστά και με προσοχή", αναφέρει ο Rachel Donadio, συντάκτης του κειμένου. "Η ποίησή της είναι λιτή, με βαθιά νοήματα, χωρίς περιττούς συναισθηματισμούς, μετατρέπει το καθημερινό σε κάτι μεταφυσικό, έχει ως πηγή έμπνευσης ζητήματα όπως αυτά του χρόνου και της μοίρας τα οποία τα κάνει τελείως δικά της, και έχει κερδίσει πιστούς αναγνώστες στην Ελλάδα" αναφέρει στη συνέχεια η Herald Tribune και επικαλείται τα λόγια του Νίκου Δήμου. "Πρόκειται για την καλύτερη Ελληνίδα ποιήτρια μετά την Σαπφώ". "Είναι επίσης η πρώτη εν ζωή ποιήτρια που περιλαμβάνεται στην σειρά Ποίησης του γαλλικού εκδοτικού οίκου Gallimard", συμπληρώνει ο συντάκτης. "Το προηγούμενο φθινόπωρο, κυκλοφόρησε από το Πανεπιστήμιο του Yale μια νέα συλλογή επιλεγμένων ποιημάτων της με τον τίτλο ''The Brazen Plagiarist'', σε μετάφραση των Cecile Margellos και Rika Lesser. Είναι η πρώτη κυκλοφορία ποιημάτων της Δημουλά στα αγγλικά μετά από δύο δεκαετίες". Η επόμενη ερώτηση του δημοσιογράφου, έχει να κάνει με το γεγονός ότι η κ. Δημουλά δε μιλά αγγλικά. "Ήμουν τεμπέλα", λέει ευθαρσώς και παραδέχεται ότι ανησυχεί για την ακριβή μετάφραση των ποιημάτων της στην αγγλική. Η ανησυχία της αυτή αποτυπώνεται και στον πρόλογο της νέας συλλογής της, όπου αναφέρει χαρακτηριστικά ότι δεν είναι σίγουρη "για το αν η γέφυρα από τη μία γλώσσα στην άλλη είναι αρκετά γερή". "Αλλά η γέφυρα και η ίδια η ποιήτρια είναι πολύ γερές και οι δύο", συμπληρώνει η εφημερίδα. "Πατρίδα μου είναι η γλώσσα", δηλώνει η ίδια παρακάτω και δεν παραλείπει να σχολιάσει την έτερη εργασία της στα νιάτα της. Όντας τραπεζικός επί σειρά ετών, κάνει αναδρομή στο παρελθόν της και ανακαλώντας στη μνήμη της την τραπεζική καθημερινότητα της, λέει αφοπλιστικά. "Ήταν μια φυλακή, ειδικά την περίοδο της δικτατορίας". Όσο για το σήμερα; Η ποιήτρια πιστεύει πως τα πράγματα θα γίνουν ακόμα χειρότερα. "Πιστεύω πως τα πράγματα μπορούν να γίνουν χειρότερα κι απ' ότι ήταν την περίοδο της Χούντας. Επί Χούντας υπήρχε αυστηρή επιτήρηση και διώκονταν οι αριστεροί. Σήμερα διώκονται όλοι". Η ίδια αναφέρει μάλιστα, πως έχει υποστεί μειώσεις στη σύνταξη της, όπως το σύνολο των Ελλήνων συνταξιούχων. "100 άνθρωποι έκαναν κατάχρηση εξουσίας και τώρα πληρώνουμε όλοι", δηλώνει σχετικά. Ποιον πολιτικό παρακολουθεί περισσότερο; "Βλέπω ειδήσεις και ενημερώνομαι, ακούω όλους τους πολιτικούς λόγους, ιδίως όμως του κ. Βενιζέλου. Είναι πολύ προσεκτική και καλά δομημένη η κάθε του ομιλία. Εξετάζω την ποιότητα, όχι την αξιοπιστία των λόγων του", λέει και ο δημοσιογράφος ρωτάει. "Πιστεύετε πως λέει αλήθειες"; Η απάντηση της κ. Δημουλά είναι μονολεκτική. "Όχι". Εν συνεχεία, ο συντάκτης κάνει ιδιαίτερη μνεία και στις εκδόσεις Ίκαρος, τον εκδοτικό οίκο που επιμελείται και κυκλοφορεί επί σειρά ετών το έργο της κ. Δημουλά και των μεγαλύτερων Ελλήνων ποιητών, αναφέροντας ότι, όπως πολλά βιβλιοπωλεία και εκδοτικές επιχειρήσεις στην Ελλάδα, και ο Ίκαρος δίνει τον δικό του αγώνα για επιβίωση εν μέσω κρίσης. Τέλος, η ποιήτρια μιλάει και για το ίδιο της το έργο. "Μισώ να ξαναδιαβάζω τα ποιήματα μου", λέει. "Είμαι μητριά των ποιημάτων μου, τα αντιμετωπίζω αποστασιοποιημένα. Γενικά είμαι πεσιμίστρια. Ο πεσιμισμός είναι η βαθύτερη αγάπη για τη ζωή. Οι αναγνώστες μου λένε πως το έργο μου είναι μια παρηγοριά για αυτούς. Αναρωτιέμαι όμως. Πως μπορώ να τους παρηγορήσω από τι στιγμή που η ίδια είμαι απαρηγόρητη;", δηλώνει, κλείνοντας με το όνειρο της. "Θέλω να μετατρέψω την πραγματικότητα σε κάτι το λιγότερο πραγματικό".